Regelmatig denk ik aan bovenstaande haiku.

Het maken van een pelgrimsreis heeft altijd al tot mijn verbeelding gesproken. Wandelend door een onbekende omgeving, alleen met jezelf of met medereizigers op dezelfde weg. “ Veel pelgrims zeggen dat ze onderweg meer mens worden. Je moet je, als pelgrim, vaak overgeven in de handen van andere mensen. Je kunt niet alles voorzien, niet alles regelen en niet alles alleen volbrengen, maar je hebt, naast je eigen wil om door te gaan, ook de steun en de welwillendheid nodig van mensen die je op je weg ontmoet” (1*)

Als ik nu terugkijk naar de afgelopen jaren waarin ik op pad was therapeut te worden zie ik overeenkomsten met een pelgrimsreis.

Voor mij verliep mijn leven op rolletjes. Een lieve vrouw naast me, een goede baan, vrije tijd, hobby’s. Langzaamaan kwamen er steeds meer signalen dat het op bepaalde momenten, in bepaalde situaties op andere manieren misschien beter kon? Ik raakte soms snel geïrriteerd door anderen. Voelde me soms in een hoek gedrukt, zonder ruimte. Ik had iets nodig om te leren anders om te gaan met bepaalde situaties en mensen, met frustraties.

In de afgelopen jaren heb ik stappen gezet op een, voor mij, nieuw pad. Hierbij heb ik bijzondere reisgenoten gevonden, heb nieuwe vrienden gemaakt. En heb ik ook de groeven in mijn ziel gevonden. Groeven die ik al wel ervaren had, waar ik zo nu en dan in vast liep. Ik heb gezien waar ik als kind diep geraakt werd. Zo diep dat mijn innerlijk wezen zich daartegen moest verdedigen. Ik weet dat de mensen om me heen, in mijn jeugd en latere jaren, het beste met mij voorhadden. Ze deden uit liefde datgene waarvan ze overtuigd waren dat het goed was voor mij. Of waarvan ze dachten dat goed was vanuit de tijdgeest. Daarbij stonden ze vaak niet stil bij de verlangens, behoeftes die een klein kind of jonge jongen heeft. Onbewust krasten ze daardoor groeven in mijn ziel. Groeven die pijn deden, een pijn waar niet naar geluisterd werd en waar ik alleen mee moest leren omgaan. Waartegen mijn innerlijke wezen zich moest verdedigen, zonder te weten hoe. Daar werden houdingen, gedragingen in het leven geroepen die nodig waren om mezelf staande te houden. De innerlijke ego-stemmen die roepen dat “alles wat je doet perfect moet zijn”, dat je niemand nodig hebt maar “het prima zelf kunt” werden geboren. Ze ontstonden in een poging om te voorkomen dat ik de mensen om me heen boos zou maken en dat ze me daarom zouden afwijzen. Om te voorkomen dat de groeven dieper insleten, om de pijn ervan te verzachten.

En nog steeds zijn die houdingen, gedragingen en ego stemmen actief. Terwijl ze nu, in een andere fase van mijn leven, andere omstandigheden een stuk minder effectief zijn. Me eerder in de weg zitten dan me helpen. In de afgelopen jaren heb ik ze leren herkennen en erkennen. En heb ik geleerd dat er andere gedragingen kunnen zijn die beter in staat zijn mij te helpen op de weg die ik inmiddels ga. Niet dat de gedragingen en oude ego-stemmen weg moeten. Ze hoeven alleen minder hard te werken, ze hoeven niet meer zo intens alert te zijn.  Hun aanwezigheid is gewenst, zonder hun aanwezigheid geen complete persoon die ik ben. Het is goed om langzaam steeds meer de gedragingen af te stemmen op mijn leven van nu en wat mijn diepste wezen nu wil en nodig heeft. Zo versterken ze elkaar en lopen elkaar minder in de weg.  En kan ik steeds meer de weg gaan die nu goed voor me is.

Nu kijk ik terug op de waardevolle lessen die ik heb geleerd, de handvatten die ik me eigen maak waarmee ik mezelf en de mensen om me heen anders leer zien. Milder met meer compassie. Zie ik mijn mede reisgenoten, waaronder inmiddels dierbare vrienden. Die me zo nu en dan ondersteunen als ik het gevoel heb dat de stappen zo zwaar zijn dat ik ze bijna niet durf te zetten.

Zo ben ik op reis gegaan en reis ik nog steeds.

Een reis die ik ervaar als pelgrimsreis.

Geen pelgrimsreis op wandelschoenen door ravijnen en over bergen naar een heilig oord als de kathedraal van Santiago de Compostella, maar een pelgrimsreis op blote voeten door een landschap van gevoelens en emoties naar een “heilig oord” in mezelf, mijn échte zelf.

Hieronder staan twee, vrij vertaalde, gedichten naar gedichten van Dag Hammarskjöld.  

Gedichten die dat ik erg mooi vind en die op bovenstaande woorden van toepassing zijn